“Dağlar isə didilmiş yun görkəmi alacaqdır. O gün kimin tərəziləri ağır gələrsə xoşbəxt güzəran sürəcək.” (Qariə, 5-7)

Ayədə hikməti axtaraq!
Dağ və yun? Kiçik qiyamətimiz? Özümüzü mühakimə etmək?

“Dağlar didilmiş rəngarəng yun kimi havada parça-parça olacaqdır”.

“İhn” sözü rəngarəng yun deməkdir. “Mənfuş” isə “nəfş” kökündən götürülmüşdür və yunu açmaq mənasında işlənir. Adətən yun çırpmaqla və xüsusi alətlərlə didilərək açılır. Quranın müxtəlif ayələrində dağlar qiyamət astanasında öncə hərəkətə gələr, sonra parçalanaraq tamamilə dağılarlar. Sonra havada toz şəklinə düşərlər. Sözügedən ayədə isə dağlar rəngli, didilmiş yuna bənzədilir. Bu yunlar küləklə birlikdə hərəkət edir və onların yalnız rəngi gözə dəyir. Bu, dağların dağılmasının son mərhələsidir.

Ayənin məzmunundan da anladığımız kimi, qiyamət, məşhər anı təsvir edilir və mizan tərəzilərinin qurulacağı, əməllərin ayrılacağı, yaxşı və pisin məlum olacağı bildirilir.

Quran dünənə, bu günə və gələcəyə xitab edən kitabdır. Bu səbəbdən ayələr çox mənalıdır. Biz qiyaməti bu günümüzə uyğunlaşdıraraq, ayələri şərh etməyə çalışacağıq. Axı Quran həyat kitabı və yolgöstəricidir.

Bizim kiçik qiyamətimiz nədir?

Məşhərdə Allah bizim əməllərimizi mizan tərəzisində ölçəcək və gözəl əməllərimiz ilə pis əməllərimiz ayrılacaq, müvafiq olaraq bizim nəyə layiq olduğumuz elan olunacaq.

Gəlin düşünək. İndi məşhər yerində olsaydıq halımız necə olardı? Hansı pis və yaxşı əməllərlə məhkəməyə çıxardıq?

Böyük məhkəməyə hazırlaşmaq üçün öz kiçik məhkəməmizi quraq vicdanımız qarşısında.
Böyük məhkəmə günündən əvvəl özümüzü sorğu-suala tutaq, uca dağlarımızı yun kimi didək, nə doğrudur, nə müsbətdir, nə pisdir və yanlışdır? Fərqinə varaq.

Qiyamət- əməllərinlə tanış olacağın və özünə şahid olacağın gündür.

Qiyamət günü insan öz əməllərindən peşman olar və içi yanar. Özünü mühakimə etmək çətindir. İnsanı öz beynində ideal, əla, gözəl, yaxşı yaratdığı obrazı mühakimə etmək yıxır.

Öz bütünü yıxırsan.

Kiməm mən? Başqalarına göstərdiyim obrazla öz içimdəki obraz eynidirmi?

Həqiqətən də, mənfi və müsbət yönlərimi bilməliyəm.

Özümə başqa biri olaraq nəzər salmalıyam. İç dünyama… Məhşərimə…

Ayəyə bütöv nəzər salaq;
“Dağlar didilmiş yun görkəmi alacaqlar”.

Dağ nədir ?
Dağ- dünya həyatına dərdlənməmdir, dünya həyatına yüklənirəm, əzildikcə əzilirəm. Dağa dönürəm. Dağ məni ağırlaşdırır.

Ruhum azad yaradılmışkən mən onu zəncirləyərək özümə cəhənnəm yaşadıram.

Yaradılış missiyamdan qaçmaq, görməzdən gəlmək də həyatımı dağa çevirir. Çətinləşdirdikcə çətinləşdirirəm.

Dağ- Nəfsimiz…

Dağa dırmanaraq Everesti fəth etmək isə nəfsimiz üzərində fateh olmaq və onu özümüzə ram etmək.

Dağlar möhkəmlik sərtlik simvolu, amma yun yumşaqlıq həlimlik.

Bəs yun?
Yun emal mərhələsində didik-didik edilərək təmizlənir. İçində ən kiçik hissələr təmizlənənə qədər didilir. Daha sonra isə saf yun tərəzidə çəkilir.
İnsan da yun kimi keçdiyi yollardan özünə bəzən yaxşı, bəzən pis hissələr yığır. Kənar amillərin təsiri və öz düşüncələri ilə insan ruhuna faydalı və faydasız şeylər qazandırır. Bir gün insan da yun kimi didiləcək. Yaxşı pisdən ayrılacaq. Və eynilə yun kimi təmizləndikdən sonra tərəziyə qoyulacaq.

Çirkli yun təmizləndikdən sonra çəkisi azaldığı kimi, dünya həyatı boyu pisliklərlə özünü çirkləndirən insan da mizan günü havada uçuşan yun kimi çox yüngül olacaq.

Deməli, həm təkəbbür dağlarımız, həm də ayaqda qala bilməmiz üçün sütun olan dağlarımız ən incə hissələrinə qədər parçalanıb yun kimi didilərək yaxşı pisdən ayrılacaq.

Didilmiş yun kimi

Yun didilərkən ayrılan hər bir çirk özü ilə yundan bir parça aparır. Yun ilə ona ağırlıq verən maddə arasındakı rabitə nə qədər güclü olarsa, yunun çəkisi o qədər azalır.

Bəs məndə yun misalı necə təzahür edir?
Təmizlənməyən yun başqasına gözəl şəkildə necə xidmət edə bilər?

Bu asan olmayacaq.
Çətinliklər, çırpılmalar, dağılmalar olacaq. Amma sonda ruhum yüngülləşəcək. Hər şey mənim təmizlənərək ən gözəl şəkildə vəzifəmi icra etməyim üçündür. 

Mənim vəzifəm, mənim yaradılışım tək özüm üçün deyil.

Təmizləndikdən sonra yunun missiyası sona çatır?

Təmiz, didilmiş yun başqalarına faydalı olmalıdır.
Ramazan faydalı olmaq üçün ən gözəl vasitə, ən gözəl yol.